Nazariyat dersinden önce, Mûsiki (müzik) sözcüğünün ne ifade ettiğine bakmakta fayda var. Genel tanım olarak; sesin biçim ve anlamlı titreşimler kazanmış halidir. Başka bir deyiş ile de müzik, sesin ve sessizliğin belirli bir zaman aralığında ifade edildiği sanatsal bir formdur.
Sözcüğün kaynağı hakkında değişik görüşler olmakla birlikte en yaygın kabul edilen şekli, Latince musicaya dayandığını ileri süren görüştür.
Eski Yunanca’daki mousikéden (mousa) geldiği kabul edilen musicanın kökü ise müz (muse) kelimesidir. Yunan mitolojisinde Tanrı Zeus’un Tanrıça Mnemosyne’den doğan dokuz kızının adı olan “müz”lerin her biri ayrı bir ilim ve güzel sanatın ilâhesi sayılmaktaydı. Antikçağ’ların sonlarına doğru “mus” ya da “musiké” dendiğinde sadece bugünkü mûsiki kavramı anlaşılmaya başlamıştır. Terim birçok milletin dilinde Latince’sine benzer kelimelerle karşılanmış, Arapça’da mûsîkā; Farsça ve Türkçe’de mûsikî şeklinde seslendirilmiştir.
Mûsikinin tarih boyunca birçok tanımı yapılmıştır. Pisagor’a (Pythagoras) göre mûsiki “birbirine benzemeyen çeşitli seslerden meydana gelen konser”, İbn Sînâ’ya göre “birbiriyle uyumlu olup olmadığı yönünden sesleri ve bu sesler arasındaki zaman sürelerini araştıran riyâzî bir ilim”dir. Pek çok din musikiyi rutiellerin içerisinde kullanmaktadır. İslam dininde Musikinin durumuna kısaca değinecek olursak, İslâm âlimleri tarafından dini yapılanma ile bir ihtiyaç olup olmaması konusunda tartışmalar olmakla birlikte, amacı ve sonuçları itibariyle tartışılıp değerlendirilen mûsikinin cevazı için dinin temel inanç, amel ve ahlâk ilkelerine aykırı olmaması, haramların işlenmesine yol açmaması, başkalarının hakkını ihlâl etmemesi şart koşulmuş, zamana ve somut olayın özelliklerine bağlı ayrıntılar bakımından ise fıkıh ekolleri arasında farklı kanaatlerin ileri sürüldüğü bir konu olarak İslâm kültür tarihindeki yerini almıştır.
Nazariyat kelimesi de teori veya kuram anlamına gelen, içerisinde makamların usullerin de bulunduğu öğretici bir sistemdir. Türk Musikisi’nin gerek sazende gerekse hanendenin doğru icra etmesi için gerekli Nazariyat bilgisine sahip olmalı. Özellikle günümüzde en yakın tanık olacağımız icralar aslında Müezzinlerdir, çünkü Ezan ve İlahi gibi melodiye sahip icralar belli bir makam bilgisi ve icra bilgisi gerektirmekte ve Nazariyata hâkim olunduğunda çok daha iyi bir şekilde icraya sahip olabiliyor.
Nasıl ki Batı Müziği bir sisteme sahip ise Türk Musikisi’nin de anlaşılır haliyle öğrenildiği sistem Türk Musikisi Nazariyatıdır. Elbetteki tüm icracıların ve özellikle korolara katılanların bilmesi gereken kurallar bir diğer açıdan da din ile de ilişkilidir.
Ülkemizde günde beş defa duyduğumuz Ezanda da dikkat edilmesi gereken konulardan biride Ezanın makamsal okunması gerektiğidir. Hiç bir nazariyat bilgisi olmayan ve ses eğitiminden uzak olan kişilerin okuduğu ezan zaman zaman insanların kulağına hoş gelemeye bilmektedir. Oysa Ezanın İslam açısından bir önemi var ise bu önemin yeterince ön plana çıkartılması için hem makam hem de ses bilgisi anlamında müezzinlerin belirli bir bilgiye sahip olması gerektiği de bir gerçektir.
Normal şartlarda Müezzinlerin Şan ve Nazariyat dersi alması kulağımıza tuhaf gelebilir fakat her şeyden önce müezzinin doğru makam ve vurgu ile okuması ses ve nefeslerini doğru kullanmaları yolunda işin uhreviyatının yanı sıra Müezzinlerin ses kalitesi ve sağlığı anlamında da önemlidir.
Bildiğiniz üzere; şan eğitimi, ses tellerini ve vücudumuzda ses çıkmasını sağlayan karın, göğüs ve kafa rezonanslarını (boşluklarını) doğru kullanmayı öğretebilir. Ancak bunu sağlayabilmek için de şan eğitimi adı verilen ses eğitiminin alınması gerekir. Bu elbette kişiden kişiye farklılık gösterse de bir kaç derste yapılabilecek bir durum değildir.
Her işte olduğu gibi bu konuda da profesyonel destek alınmasında fayda vardır. Gerek Şan dersleri ve gerekse nazariyat dersleri ile müezzinlere de kurum olarak destek vermekteyiz.
Kuruluşumuzdan bu yana bildiğimiz kadarı ile en çok Müezzinlere ders veren kurum olma özelliğimiz bizleri de mutlu etmekte. Eğer işinizi profesyonel ve zevkli hale getirecekseniz ve daha doğru bir makamla okuyup bilginizi Nazariyat ile pekiştirip Musikisi çerçevesinde kulağa ve gönüllere dokunacaksınız sizleri de bekliyoruz.