İstanbul Büyükşehir Belediyesi 1610 yaşındaki Boukoleon Sarayını restore edecek. 1610 yaşındaki Boukoleon Sarayı, adım adım İstanbul’un tarihi dokusu içindeki yerini almaya hazırlanıyor.
Koruma Kurulu’na önerilen Restorasyon Projesi’nde, Boukoleon Sarayı, Açık Hava Müzesi olarak fonksiyonlandırıldı.
Boukoleon Sarayı; İstanbul’da, Tarihî Yarımadanın Marmara Denizi kıyısında, Fatih-Küçük Ayasofya Mahallesi’nde, Küçük Ayasofya’nın hemen doğusunda /Çatladıkapı Mevkii’nde, 86 Ada, 37 Parselde bulunan, Orta Bizans Dönemi’ne (9. yüzyıl ortası- 13. yüzyıl başı) ait, İmparator II. Theodosios (408-450) tarafından yaptırılan ve bazı bölümleri de İmparator Teofilos zamanında (829-842) eklenmiş, günümüze yalnızca kalıntıları ulaşmış bir Bizans sahil sarayıdır. Latince ismi Buccoleonis Majus Palatium’dur.
Boukoleon Sarayı; Gayri Menkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun, 10 Eylül 1982 tarihli kararıyla, tescil edilmiştir.
Mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait Bizans Sarayı’nın Restorasyonu için, Fatih Belediyesi’ne muvafakat verilmiş ve Fatih Belediyesi de, İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nca sağlanan ödenek ile “Fatih İlçesi, Sultanahmet Mahallesi, 86 Ada 37 Parselde Bulunan Bukoleon Sarayı’nın Rölöve, Restitüsyon, Rekonstrüksiyon, İnşaat, Elektrik, Makine Projeleri ve Çevre Düzenleme Projesi İşi’ni ihale etmiştir.
Fatih (Tarihi Yarımada) Kentsel Arkeolojik, I. Derece Arkeolojik Sit Alanı içinde kalan Boukoleon Sarayı ile ilgili her türlü fiziki inşai uygulama için Koruma Kurul Kararı gerekmektedir. Bu sebeple; Boukoleon Sarayı’nın Rölöve Projelerinin hazırlanabilmesi için, İstanbul IV Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından, Arkeoloji Müze Müdürlüğü denetiminde yüzey temizliğinin yapılabileceği kararı alınmış, 29 Mart 2017 tarihli İstanbul Arkeoloji Müze Müdürlüğü yazısı ile de yüzey temizliği çalışmalarının gerçekleştirildiği kayıt altına alınmıştır.
Fatih Belediyesi’nce hazırlanan Rölöve ve Restitüsyon Projeleri, 27 Haziran 2018 tarihli Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü kararı ile onaylanmıştır.
Alanda yapılan, zemin etüdü çalışmaları ve jeo-radar raporu verileri neticesinde hazırlanan, Restorasyon Projesi de, mülkiyet sahibi kurumumuz İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı-Kültür Varlıkları Projeler Dairesi Başkanlığı-Kültür Varlıkları Projeler Müdürlüğü tarafından incelenerek muvafakat verilmiş ve bu uygun görüşü ile, Boukoleon Sarayı Restorasyon Projesi, 25 Temmuz 2018 tarihinde (önceki gün), İstanbul IV Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne iletilmiştir.
İstanbul IV Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne sunulan Restorasyon Projesi’nin onayını müteakip, Bizans Sarayı’nın Restorasyonu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi –Yapı İşleri Müdürlüğü’nce yapılacaktır..
Koruma Kurulu’na önerilen Restorasyon Projesi’nde, Boukoleon Sarayı, Açık Hava Müzesi olarak fonksiyonlandırıldı.
Koruma Kurulu’na sunulan Restorasyon Projesi Raporu kapsamında yapılması önerilen çalışmalar;
-Çimento esaslı harç, dolgu malzemesi ve derzler; yapı üzerindeki kablo ve boru gibi tesisat malzemeleri, demir doğrama kapı, parmaklık, bitişik inşa edilmiş duvar vb. muhdes (sonradan yapılan) elemanların kaldırılarak temizlenmesi,
-Yapının duvarlarında, zemininde ve üst örtüsünde görülen odunsu ve otsu bitkisel oluşumlar ve sarmaşıkların müdahale kararlarında anlatıldığı şekilde temizlenmesi,
Malzeme ve Yüzey Kayıplarının Önlenmesi için de;
-Yapının duvarlarında ve üst örtüsünde meydana gelen derz boşalmaları, malzeme ve yüzey kayıplarının durdurulması ve önlenebilmesi için yapının özgün dokusuna en az müdahale ile aslına uygun malzeme ile güçlendirme ve sağlamlaştırma yapılması önerilmiştir.
-Sonradan yapılmış olan tüm demir imalatlar kaldırılacaktır.
-Tüm mermer yüzeylerde temizlik yapılacaktır.
– Parça kopması görülen bölümlerde veya yapı elemanlarında onarım yapılacaktır.
-Malzeme kaybı olan bölümlerde tamamlama yapılacaktır
– Erime ve aşınma gözlemlenen yerlerde onarım yapılacaktır
-Boukoleon Sarayı ile demiryolu arasında bulunan, üzeri çimento sıvalı moloz taş duvar kaldırılacaktır. Yerine projede belirtilen ölçülerde ferforje korkuluk yapılacaktır.
– Ziyaretçilerin yapıya zarar vermeden ve güvenle dolaşabilmeleri için projede belirtilen şekilde ve güzergahta ahşap yürüyüş yolu yapılacaktır.
-Faros Kulesi’nin cephelerinde yüzey ve malzeme kaybı olan bölümler, yapının statik durumu da dikkate alınmak suretiyle, aslına uygun şekilde kesme taş ile tamamlanacaktır.
-Boukoleon Sarayının zemininde bulunan molozlar kaldırılacaktır.
-İmparator İskelesi bölümünde büyük kemerlerin altında, toprak altında bulunan özgün cepheye ait mermer paye ve sütunlar, bu bölümlerde arkeolojik kazı yapılarak (sütun ve payeler) açığa çıkarılacaktır.
-Muhdes (sonradan yapılan) olan tüm imalatlar (Tel çit, demir parmaklık, boşlukları kapamak için kullanılan saclar vb.) kaldırılacaktır.
-İmparator İskelesinin doğu cephesinde, projede belirtilen konumda, ölçülerde ve derinlikte havuz yapılacaktır.
– Sarnıcın giriş bölümüne denk gelen yerde, geçiş için ahşap köprü yapılacaktır.
-Boukoleon Sarayı’nın önünde bulunan park kaldırılacak, Projede belirtilen konumda ve ölçüde, yeraltında bir müze yapısı inşa edilecektir. Ayrıca ziyaretçilerin dolaşımı için projede gösterildiği şekilde çevre düzenlemesi ve taş döşeme gezi yolu yapılacaktır.
-Boukoleon Sarayı’nın çevresinde bulunan tel çitler kaldırılacak, yerine projede belirtilen şekilde ve konumlarda ferforje korkuluklar yapılacaktır.
-Ana giriş kapısında yerde ters olarak bulunan, ön yüzünde İmparator Justinianus’un monogramının da bulunduğu mermer blok kaldırılarak özgün yerine konacaktır.